دیوار سبز

دیوار سبز یا گرین وال چیست؟ (Green wall)
دیوار سبز، سازه‌های عمودی هستند که انواع مختلفی از گیاهان به آنها متصل شده است. در گذشته، گیاهان اغلب در محیط رشد متشکل از خاک، سنگ یا آب کاشته می‌شدند. امروزه اما این دیوارها به گونه‌ای ساخته می‌شوند که مجهز به سیستم‌های آبیاری داخلی نیز باشد. دیوارهای سبز با گیاهان بالا رونده متفاوت هستند. در دیوارهای سبز، محیط رشد روی سطح یا ساختار دیوار است. در حالی که گیاهان بالا رونده ریشه در زمین دارند. علاوه بر این، بالا رونده‌ها به زمان طولانی برای رشد نیاز دارند تا کل دیوار را بپوشاند، در حالی که دیوارهای سبز اغلب دوران رشد خود را سپری کرده‌اند.
دیوار سبز انواع مختلفی دارد که هر کدام مزیت مخصوص به خود را دارند.
• دیوار سبز مدولار
• شبکه‌های سیمی
• سیستم نمد پلیمشری
• سیستم کابلی
• سیستم هیدروپونیک
از مهم‌ترین ویژگی‌های دیوار سبز طبیعی می‌توان موارد زیر را برشمرد:
• المان بصری جذاب
• دارای اثر بیوفیلیک
• عایق صوتی
• تصفیه‌ی هوای محیط

معایب دیوار سبز و مشکلات استفاده از آن چیست؟
در کنار همه‌ی ویژگی‌های مثبتی که برای که دیوار سبز برشمردیم، معایبی هم برای آن وجود دارد که اگر چه در قبال مزایای آن قابل اغماض است اما به هر حال در گذر زمان بروز می‌کند و آگاهی از آن خالی از لطف نیست. مسائل و چالش‌هایی که بر سر استفاده از دیوار سبز وجود دارد عبارت است از:
• نیاز به زهکشی برای گیاهان
• سنگینی روی دیوار و احتمال نشست آن بدون توجه به نکات لازم نصب
• نگهداری به مراتب سخت‌تر از دیوار خزه‌ای و نیاز به هرس و رسیدگی
• جذب حشرات به محیط خانه
• امکان نفوذ ریشه به بافت دیوار
• امکان ایجاد آلرژی در افراد
دیوار سبز بر اساس نوع اتصال دیوار سبز مستقیم و دیوار سبز غیر مستقیم هستند.

خصوصیات و ویژگی‌های دیوار سبز طبیعی چیست؟
از مهم‌ترین ویژگی‌های دیوار سبز طبیعی می‌توان موارد زیر را برشمرد:
• المان بصری جذاب
• دارای اثر بیوفیلیک
• عایق صوتی
• تصفیه‌ی هوای محیط
• قابل نصب بر روی انواع پوشش‌ها مانند کاشی، سنگ، دیوارکوب
• پارتیشن‌بندی و جداسازی فضاهای داخلی و خارجی اتاق
• مقاومت در برابر ضربه و فشار
• مقاومت در برابر کشش
دیوار سبز یا بصورت طبیعی و یا مصنوعی می باشند

دیوار سبز خزه ای یا ماس ‌وال (Moss wall)
همانطور که می دانید دیوار سبز انواع مختلفی دارد، یکی از انواع آن دیوار سبز خزه ای نام دارد. دیوار سبز خزه ای به دلیل داشتن چندین مزیت، از جمله کاهش گرمای شهری، کاهش آلودگی هوا و افزایش کیفیت زندگی شهروندان، در شهرهای مختلف جهان مورد استفاده قرار می گیرد.
ماس ‌وال از خزه و گیاهان تثبیت شده ‌ای که نیازی به نگهداری و مراقبت ندارند تشکیل شده است. گیاهان و خزه‌های مورد استفاده در این نوع دیوار سبز، در فرایند خاصی و با استفاده از پارافین طبیعی تثبیت شده‌ و در نتیجه ظاهر خود را تا مدت‌ها بدون نیاز به نگهداری حفظ می کنند.
قیمت دیوار سبز خزه ای
قیمت دیوار سبز خزه ای به موارد مختلفی مانند اندازه، کیفیت مواد استفاده شده، نوع گیاهان، شیوه نصب و نگهداری، نحوه آبیاری و سیستم آبیاری بستگی دارد.

ویژگی های دیوار سبز خزه ای
استفاده از دیوار سبز خزه ای یک راهکار مفید برای بهبود کیفیت هوا و تزیین فضای داخلی یا خارجی ساختمان است. قبل از هر چیزی بهتر است محل نصب دیوارسبز خزه ای و روش آبیاری آن مشخص شود. البته ماس وال خزه ای نوع تثبیت شده نیاز به آبیاری ندارد و تنها با جذب رطوبت محیط استفاده می کند. همچنین دیوار سبز خزه ای نیاز به نور ندارد و نور مستقیم طول عمر آن را کم می کند.
به طور کلی نگهداری از دیوار سبز خزه ای از انواع دیگر دیوار سبز آسان تر و بی دردسر تر است.
یکی از مزیت‌های دیوارهای سبز خزه‌ای نسبت به گیاهان آپارتمانی این است که در این دیوارها نیازی به خاک نیست و خزه‌ها با استفاده از اسپری‌های نگهدارنده بر روی هر زیرساختی می‌توانند نصب شوند. با این حال، توصیه می‌شود که دیوار سبز خزه‌ای هر چند ماه یکبار بررسی شود تا از جدا شدن خزه‌ها از زیرساخت جلوگیری شود.

کاربرد دیوار سبز خزه ای
یکی از راه‌های مدرن و پایدار برای تزئین و سبز کردن ساختمان‌ها و فضاهای شهری است. در ادامه اصلی ترین کاربرد های دیوار سبز خزه ای بررسی شده است:
۱.بهبود کیفیت هوا
۲. کاهش صداهای محیطی
۳. مدیریت تابش حرارتی
۴. بهبود استقامت ساختمان
۵. زیباسازی فضاهای شهری

در چه فضاهایی از ماس وال استفاده می شود؟
با استفاده از دیوار خزه ای می توان فضاهای مختلف را دیزاین کرد و از ظاهر زیبا و جذاب آن لذت برد این امر کاملا به ذوق و خلاقیت طراح بستگی دارد. از ماس وال می توان در طراحی داخلی دکوراسیون اداری و دفتر کار، لابی هتل، طراحی دکوراسیون رستوران، فضاهای مسکونی، تجاری و … استفاده کرد.

به عنوان مثال می توان در طراحی فضای اداری با استفاده از قاب، لوگوی شرکت را ساخته و داخل آن از خزه های تثبیت شده استفاده کرد و یا در فضای نشیمن خانه یا راهروی اتاق خواب یا ورودی، محیطی بسیار با نشاط و جذاب تر ایجاد کرد.
خزه‌ ها نیاز به نور زیادی ندارند و نور زیاد و مستقیم می‌ تواند باعث کاهش عمر آن‌ ها شود بنابراین باید به دیواری که قصد اجرای ماس وال را دارید توجه کنید. استفاده از قاب های چوبی برای خزه ها می تواند ظاهری طبیعی و جذاب تر ایجاد کند. خزه ها برحسب رنگ، شکل و … هماهنگ با سایر رنگ و متریال های استفاده شده در فضاهای داخلی انتخاب می شوند.

انواع خزه
خزه‌ های تثبیت شده از نظر بافت و رنگ دارای انواع مختلفی می باشند. از پرکاربردترین انواع خزه ها در طراحی ماس وال می توان به خزه توپی شیت، خزه کاشن‌، خزه دیکسی ریندر، خزه باربولا، خزه پالم و خزه سایپرس اشاره کرد. در طراحی این دیوار ها می توان از خزه های تثبیت شده مختلف در کنار هم استفاده کرد.

تفاوت خزه مصنوعی و خزه تثبیت شده در چیست؟
خزه های مصنوعی کاملاً از عناصر مصنوعی تشکیل شده اند و طبیعی نیستند. اما خزه های تثبیت شده زنده و طبیعی می باشند و طی انجام فرایندی با حفظ خاصیت طبیعی تبدیل به خزه های تثبیت شده شده اند به همین دلیل به مراقبت هایی که گیاهان طبیعی احتیاج دارند، هیچ نیازی ندارند.

ماس وال، دیواری محبوب و پرطرفدار
یکی از مهمترین دلایلی که دیوار خزه ای در بین افراد محبوب و پرطرفدار است طراوت همیشگی این دیوار است. گویی بخشی از دل طبیعت به فضاهای داخلی روانه گشته است. از دیگر دلایل محبوبیت ماس وال می توان به نگهداری آسان آن اشاره کرد.
ماس وال دارای ظاهری بسیار زیبا و ارام بخش می باشد و نقطه عطفی در طراحی داخلی محسوب می‌ شود. این دیوار یکی از محبوب ‌ترین و پر طرفدار ترین انواع دیوارهای سبز است.

استفاده از خزه در فضاهای مرطوب
جالب است بدانید که خزه ها از رطوبت هوا تغذیه می‌ کنند. به همین دلیل است که این گیاه در شهرهایی با آب و هوا و اقلیم مرطوب بیشتر مشاهده می شود. حداقل رطوبت مورد نیاز خزه‌ تثبیت شده 30% می باشد.

طول عمر مفید دیوار خزه ای چند سال است؟
یکی از پر تکرار ترین سوالات افرادی که قصد اجرای دیوار سبز را دارند می پرسند این است که این دیوار ها چند سال عمر می‌ کنند؟ طول عمر دیواز سبز با توجه به شرایط نگهداری متفاوت می باشد. میانگین عمر ماس وال حدودا 3 سال است. البته اگر دور از تابش مستقیم آفتاب باشد و رطوبت مورد نیاز این گیاهان تامین شود، طول عمر آن افزایش می یابد و حدودا 7 الی 8 سال به فضاهای داخلی زیبایی و طراوت می بخشد.

نگهداری و مراقبت از ماس وال
نگهداری از دیوار خزه ای یا ماس وال کار چندان پیچیده ای نیست. زیرا ماس وال نیازی به هرس کردن، سمپاشی، کوددهی و … ندارد و تنها ایجاد شرایط مناسب نیاز این گیاه را برطرف می کند.
همانطور که به آن اشاره کردیم ماس وال طی انجام فرآیندی تثبیت و آماده نصب می گردد. این گیاهان نیاز به رطوبت دارند. البته رطوبت نسبی که مناسب برای انسان است نیاز آنان را برطرف می کند. همچنین باید از تابش مستقیم خورشید بر روی این دیوار جلوگیری شود.

مزایای استفاده از ماس وال در طراحی داخلی

همان‌طور که اشاره کردیم دیوار پوشیده شده با خزه تثبیت شده (ماس وال) به‌راحتی می‌تواند جایگزین دیوار سبز مرسوم شود. دیوار خزه ای، قاب خزه‌ ای یا پنل‌ خزه‌ ای دردسرهای نگهداری گرین وال را ندارد و تنوع، یکدستی و ثبات ظاهری خزه، جذابیت بیشتری به طراحی داخلی می‌دهد. اگر بخواهیم درباره مزیت‌های بکار بردن ماس وال در طراحی داخلی سبز بگوییم، موارد زیر می‌تواند برای شما جالب باشد:
• زیبایی خیره‌کننده
• عدم نیاز به آبیاری پس در نتیجه صرفه‌جویی در مصرف آب
• عدم نیاز به سم‌پاشی پس در نتیجه عدم ایجاد حساسیت و آلودگی شیمیایی
• عدم نیاز به نور خورشید پس ایدئال برای فضاهای داخلی کم نور
• عدم نیاز به هرس و مراقبت دائمی
• عمر نسبتاً طولانی
• سرعت بالا در اجرا و پیاده‌سازی
• قیمت بسیار مناسب (نسبت به دیگر انواع دیوار سبز)
• بهبود کیفیت هوا (به دلیل جذب آلودگی‌های معلق در هوا)
• کاهش استرس و افسردگی (این یکی از مهم‌ترین مزیت‌های استفاده از عناصر معماری سبز است)
• ایجاد محیطی دلچسب و فضای آرامش بخش
• قابل اجرا در ابعاد و اندازه های مختلف
• کاهش سروصدا (به دلیل بافت متراکم)
معایب استفاده از دیوار خزه ای
ماس وال نیز مانند دیگر گرین وال ها علاوه بر مزایا دارای معایبی نیز می باشد. از مهم ترین معایب دیوار خزه ای می توان به حساس بودن به گرما و حرارت، حساس به نور مستقیم خورشید، عدم دوام و ماندگاری در فضاهای بیرونی و … اشاره کرد.

آشنایی با دسته بندی و انواع ماس وال
قبل از ساخت ماس وال بد نیست درباره انواع آن اطلاعاتی کسب کنید. یکی از روش‌های دسته بندی انواع ماس وال تفکیک بر اساس نوع متریال اصلی یعنی نوع خزه تثبیت شده است. خزه‌های تثبیت شده چه از نظر بافت و چه رنگ بسیار متنوع هستند. در حال حاضر در اکثر پروژه‌های ساخت موس وال از گونه‌های زیر استفاده می‌شود:
• خزه کاشن‌
• خزه دیکسی ریندر
• خزه توپی شیت
• خزه باربولا
• خزه سایپرس
• خزه پالم
البته در ساخت دیوار سبز خزه ای از ترکیب این گونه‌های تثبیت شده استفاده می‌کنیم. حتی در ساخت ماس وال از گیاه تثبیت شده، چوب آبنوس و سنگ هم استفاده می‌شود.

ماس وال یا دیوار سبز خزه‌ای چقدر عمر می‌کند؟
اشاره کردم که چون خزه‌ها از رطوبت هوا تغذیه می‌کنند، رطوبت حداقل 30 درصدی محیط برای آن‌هاضروری است. اگر تصمیم به ساخت ماس وال، قاب خزه‌ای (ماس لوگو) یا دیوار سبز خزه‌ ای دارید، به شرایط آب و هوایی محل زندگی خود دقت کنید. اگر در منطقه شما رطوبت کافی وجود ندارد ناچارید از دستگاه رطوبت ساز برای ماس وال خود استفاده کنید.
از طرفی خزه‌ها موجوداتی سایه دوست هستند. نور زیاد و مستقیم می‌تواند عمر آن‌ها را کاهش دهد. پس به محل ساخت ماس وال یا دیوار سبز خزه‌ ای هم توجه داشته باشید. به عقیده متخصصان فضای سبز، دوره متوسط عمر یک دیوار خزه‌ای (موس وال) 3 سال است. البته درصورتی‌که شرایط محیطی لذت بخشی برای خزه‌هایتان فراهم کنید، 5 تا 8 سال هم کنار شما خواهند ماند.